کد مطلب:206 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:317
شیر دادن (رضاع)
مسأله 2108ـ هرگاه زنی كودكی را با شرایطی كه در مسائل آینده گفته می شود شیر دهد، آن زن به حكم مادر اوست و آن مرد كه شیر مربوط به اوست به حكم پدر او، پدر آن مرد به حكم جد و مادرش به حكم جدّه و برادرش عمو و خواهرش عمّه و فرزندانش برادر و خواهر او محسوب می شوند، همچنین پدر آن زن به حكم جدّ مادری و مادرش جدّه مادری و برادرش دایی و خواهرش خاله، همچنین دختری را كه زن شیر داده بر شوهر او حرام است (به شرط این كه با آن زن نزدیكی كرده باشد) و نیز انسان نمی تواند با مادر رضاعی زن خود ازدواج كند زیرا به حكم مادر زن اوست.
و به عبارت دیگر هنگامی كه بچّه ای را با شرایطی كه می آید شیر دهد آن بچّه به این عدّه محرم می شود:
1ـ خود آن زن و او را مادر رضاعی می گویند.
2ـ شوهر آن زن كه شیر مربوط به اوست و او را پدر رضاعی گویند.
3ـ پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگر چه پدر و مادر رضاعی او باشند.
4ـ بچّه هایی كه از آن زن به دنیا آمده اند یا به دنیا می آیند.
5ـ بچّه های اولاد آن زن هر چه پایین روند چه از اولاد او به دنیا آمده، یا اولاد او آنها را شیر داده باشند.
6ـ خواهر و برادر آن زن اگر چه رضاعی باشند.
[406]
7ـ عمو و عمّه آن زن اگر چه رضاعی باشند.
8ـ دایی و خاله آن زن اگر چه رضاعی باشند.
9ـ اولاد شوهر آن زن كه شیر مربوط به اوست هر چه پایین روند، اگر چه اولاد رضاعی او باشند.
10ـ پدر و مادر شوهر آن زن كه شیر مربوط به آن شوهر است هر چه بالا روند.
11ـ خواهر و برادر شوهری كه شیر مربوط به اوست اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند.
12ـ عمو و عمّه و دائی وخاله شوهری كه شیر مربوط به اوست هر چه بالا روند اگر چه رضاعی باشند، همچنین عدّه دیگری كه در مسائل بعد گفته می شود به واسطه شیر دادن محرم می شوند.
احكام شیر دادن
مسأله 2109ـ هرگاه زنی بچّه شیرخواری را با شرایطی كه بعداً می آید شیر دهد پدر آن بچّه نمی تواند با دخترهایی كه از آن زن به دنیا آمده اند ازدواج كند و نیز بنابر احتیاط واجب نمی تواند دختر شوهری را كه شیر مربوط به اوست به ازدواج خود درآورد، بلكه احتیاط واجب آن است كه با دخترهای رضاعی او نیز ازدواج نكند، ولی ازدواج با دخترهای رضاعی آن زن از شوهر دیگر مانعی ندارد.
مسأله 2110ـ هرگاه زنی بچّه ای را با شرایط آینده شیر دهد شوهر آن زن كه شیر مربوط به اوست به خواهرهای آن بچّه محرم نمی شود، ولی احتیاط مستحب آن است كه با آنان ازدواج نكند، همچنین خویشان شوهر با خواهر و برادر آن بچّه محرم نمی شوند.
مسأله 2111ـ هرگاه زنی كودكی را شیر دهد به برادرهای آن بچّه محرم نمی شود و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهرهای بچّه ای كه شیر خورده محرم نمی شوند.
[407]
مسأله 2112ـ پسر نمی تواند با دختری كه مادر یا مادر بزرگ او آن دختر را شیر كامل داده ازدواج كند، و نیز اگر زن پدر انسان از شیر مربوط به پدر او دختری را شیر داده باشد پسر نمی تواند با آن دختر ازدواج نماید.
مسأله 2113ـ انسان با دختری كه خواهر انسان یا زن برادر او از شیر مربوط به برادرش او را شیر كامل داده باشد محرم است و نمی تواند با او ازدواج كند و همچنین اگر خواهرزاده یا برادرزاده یا نوه خواهر یا نوه برادر انسان آن دختر را شیر داده باشد.
مسأله 2114ـ زن نباید بچّه دختر خود را شیر كامل دهد چرا كه آن دختر به شوهر خود حرام می شود، همچنین اگر بچّه ای را كه شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد، ولی مانعی ندارد كه فرزند پسرش را شیر دهد.
مسأله 2115ـ هرگاه زن پدر دختری، بچّه شوهر آن دختر را از شیر مربوط به آن پدر شیر دهد آن دختر به شوهر خود حرام می شود، خواه بچّه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد.
شرایط شیر دادنی كه سبب محرم شدن است
مسأله 2116ـ هرگاه زنی كودكی را شیر دهد با نُه شرط سبب محرم شدن خواهد بود:
1ـ شیر از ولادت باشد، بنابراین اگر پستان بدون تولّد فرزندی شیر پیدا كند و كودكی از آن بنوشد سبب محرمیّت نمی شود.
2ـ بچّه از زن زنده شیر بخورد، پس اگر پستان زن مرده ای را به دهان بگیرد و شیر بخورد اثری ندارد.
3ـ شیر آن زن از حرام نباشد، بنابراین اگر شیر بچّه ای را كه از زنا به دنیا آمده به بچّه ای بدهند به كسی محرم نمی شود.
[408]
4ـ شیر را از پستان بمكد، ولی احتیاط واجب آن است اگر شیر را در گلوی بچّه بریزند با آن زن و محارم او ازدواج نكند.
5ـ شیر را با چیز دیگر مخلوط نكنند.
6ـ شیر مربوط به یك شوهر باشد، بنابراین اگر زنی را كه دارای شیر است طلاق دهد بعد شوهر دیگری كند و از او باردار شود و تا موقع وضع حمل شیری كه مربوط به شوهر اوّل داشته باقی بماند و مثلاً كودكی را هشت دفعه از شیر مربوط به شوهر اوّل و هفت دفعه از شیر مربوط به شوهر دوم شیر دهد آن كودك به كسی محرم نمی شود، همچنین اگر زنی از شیر مربوط به شوهر اوّل كودكی را بطور كامل شیر دهد و بعد از شیر مربوط به شوهر دوم كودك دیگری را شیر دهد آن دو به یكدیگر محرم نمی شود.
7ـ كودك به واسطه بیماری شیر را قی نكند، ولی احتیاط واجب آن است در این صورت كسانی كه به واسطه شیر دادن به آن بچّه محرم می شوند با او ازدواج نكنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند.
8ـ كودك پانزده مرتبه، یا یك شبانه روز بطوری كه در مسأله بعد خواهد آمد شیر كامل بخورد، یا آن مقدار شیر به او بدهند كه بگویند از آن شیر استخوانش محكم شده و گوشت در بدنش روییده است و احتیاط مستحب آن است كه اگر ده مرتبه شیر بخورد كسانی كه به واسطه شیر خوردن با او محرم می شوند با او ازدواج نكنند و نگاه محرمانه نیز به او ننمایند.
9ـ دو سال كودك تمام نشده باشد، بنابراین بعد از تمام شدن دو سال اگر به او شیر دهند به كسی محرم نمی شود، حتّی اگر پیش از تمام شدن دو سال چهارده مرتبه و بعد از آن یك مرتبه شیر بخورد با كسی محرم نمی شود، ولی اگر از موقع زاییدن زن بیش از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچّه ای را شیر دهد احتیاط واجب آن است كه با زنانی كه به واسطه شیر خوردن با او محرم می شوند ازدواج نكند و نگاه محرمانه هم ننماید.
[409]
مسأله 2117ـ همانطور كه در مسأله سابق گفته شد اگر كودكی یك شبانه روز شیر زنی را بخورد باعث محرمیّت می شود، ولی باید در بین یك شبانه روز غذا یا شیر زن دیگری را نخورد، مگر این كه غذا بقدری كم باشد كه به حساب نیاید، همچنین در بین پانزده مرتبه شیر خوردن باید شیر زن دیگری را نخورد، و در هر مرتبه باید بقدری بخورد كه سیر شود و بنابر احتیاط دو دفعه بطور ناقص، نه دو دفعه حساب می شود و نه یك دفعه.
مسأله 2118ـ هرگاه زنی از شیر مربوط به یك شوهر چندین بچّه را شیر دهد همه آنان به یكدیگر و به شوهر و زنی كه آنان را شیر داده محرم می شوند و نیز هرگاه كسی دارای چند همسر است، هر كدام از آنان بچّه ای را شیر كامل دهد، آن بچّه ها به یكدیگر و به آن مرد و به همه آن زنان محرم می شوند.
مسأله 2119ـ هرگاه زنی از شیر مربوط به یك شوهر پسر و دختری را شیر كامل دهد آنها به هم محرم می شوند، ولی خواهر و برادر آنها به یكدیگر محرم نمی شوند.
مسأله 2120ـ مرد نمی تواند بدون اذن همسر خود با خواهرزاده یا برادرزاده رضاعی زن خود ازدواج كند و نیز احتیاط واجب آن است كه اگر با پسری (العیاذ باللّه) لواط كرده با دختر و خواهر مادر رضاعی آن پسر ازدواج نكند.
مسأله 2121ـ اگر زنی برادر كسی را شیر دهد به او محرم نمی شود، اگر چه احتیاط مستحب آن است كه با او ازدواج نكند.
مسأله 2122ـ مرد نمی تواند با دو خواهر اگرچه رضاعی باشند ازدواج كند و اگر دو زن را عقد كند بعد بفهمد خواهر بوده اند عقد اوّلی صحیح و دومی باطل است و اگر عقد در یك وقت بوده هر دو باطل است.
مسأله 2123ـ اگر زن از شیر مربوط به شوهر خود كسانی را كه در زیر گفته می شود شیر دهد شوهرش بر او حرام نمی شود، ولی بهتر است این كار را نكند:
1ـ برادر و خواهر خودش را.
2ـ عمو و عمّه و دایی و خاله خودش را.
[410]
3ـ عمو زاده و دایی زاده خود را.
4ـ برادر زاده خود را.
5ـ برادر شوهر یا خواهر شوهر خود را.
6ـ خواهر زاده خود، یا خواهر زاده شوهرش را.
7ـ عمو و عمّه و دایی و خاله شوهرش را.
8ـ نوه زن دیگر شوهر را.
مسأله 2124ـ هرگاه زنی دختر عمّه یا دختر خاله كسی را شیر دهد به او محرم نمی شود، ولی احتیاط مستحب آن است كه با او ازدواج نكند.
مسأله 2125ـ مردی كه دو همسر دارد اگر یكی از آن دو همسر، فرزند عموی زن دیگر را شیردهد زنی كه فرزند عموی او شیر خورده به شوهر خود حرام نمی شود.
آداب شیر دادن
مسأله 2126ـ هیچ كس برای شیر دادن فرزند بهتر از مادر و سزاوارتر از او نیست و بهتر است در برابر شیر دادن مزدی از شوهر خود نگیرد، ولی حق دارد بگیرد و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد شوهر می تواند بچّه را از او گرفته به دایه دهد.
مسأله 2127ـ در روایات آمده است دایه ای را باید برای طفل انتخاب كرد كه دارای عقل و ایمان و عفّت و صورت نیكو باشد و از گرفتن دایه كم عقل یا غیرمؤمنه یا بدصورت و كج خلق یا زنازاده خودداری شود و همچنین از انتخاب دایه ای كه بچّه او از زنا به دنیا آمده و شیرش شیر زنازاده است پرهیز شود.
مسائل متفرّقه شیر دادن
مسأله 2128ـ خوب است زنها هر بچّه ای را شیر ندهند، زیرا ممكن است فراموش
[411]
كنند به چه كسانی شیر داده اند و بعداً دو نفر محرم با یكدیگر ازدواج كنند، مخصوصاً در این ایّام كه با وجود امكان استفاده از شیر خشك و امثال آن، كمتر ضرورتی برای شیر دادن به بچّه های دیگر وجود دارد.
مسأله 2129ـ كسانی كه به واسطه شیر خوردن با یكدیگر خویشاوند می شوند مستحبّ است یكدیگر را احترام كنند، ولی حقوق خویشاوندی ندارند و از یكدیگر ارث نمی برند.
مسأله 2130ـ مستحبّ است درصورتیكه ممكن باشدبچّه رادوسال تمام شیر بدهند.
مسأله 2131ـ زن می تواند بدون اجازه شوهر بچّه دیگری را شیر دهد، به شرط آن كه حقّ شوهر از بین نرود، ولی جایز نیست بچّه ای را شیر دهد كه به واسطه شیر دادن آن بچّه نسبت به شوهر خود حرام شود.
مسأله 2132ـ هرگاه مردی بخواهد زن برادرش به او محرم شود می تواند دختر شیرخواری را با اجازه ولیّ او به عقد موقت خود درآورد و در همان حال زن برادرش آن دختر را شیر كامل دهد و بنابراحتیاط واجب باید مدّت عقد موقّت بقدری باشد كه دختر به حدّ قابلیّت بهره گیری جنسی برسد و چنین عقدی موافق مصلحت دختر نیز باشد.
مسأله 2133ـ شیر دادنی كه علّت محرم شدن است به دو چیز ثابت می شود:
اوّل: خبر دادن عدّه ای كه انسان از گفته آنها یقین پیدا كند.
دوم: شهادت دو مرد عادل یا چهار زن عادل، بلكه احتیاط واجب آن است كه به شهادت یك مرد با یك زن هم اكتفا كند، ولی شاهدها باید شرایط شیر دادن را هم بگویند، مثلاً بگویند ما دیده ایم كه فلان بچّه پانزده بار از پستان فلان زن شیر كامل با شرایطی كه در مسأله 2116 گفته شده خورده است و اگر بدانیم همه آنها شرایط را می دانند و در آن توافق دارند، شرح دادن آن لازم نیست.
مسأله 2134ـ هرگاه ندانند آیا كودك به مقداری كه سبب محرم شدن است شیر خورده یا نه، محرم بودن ثابت نمی شود باید یقین حاصل شود.
و به عبارت دیگر هنگامی كه بچّه ای را با شرایطی كه می آید شیر دهد آن بچّه به این عدّه محرم می شود:
1ـ خود آن زن و او را مادر رضاعی می گویند.
2ـ شوهر آن زن كه شیر مربوط به اوست و او را پدر رضاعی گویند.
3ـ پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگر چه پدر و مادر رضاعی او باشند.
4ـ بچّه هایی كه از آن زن به دنیا آمده اند یا به دنیا می آیند.
5ـ بچّه های اولاد آن زن هر چه پایین روند چه از اولاد او به دنیا آمده، یا اولاد او آنها را شیر داده باشند.
6ـ خواهر و برادر آن زن اگر چه رضاعی باشند.
[406]
7ـ عمو و عمّه آن زن اگر چه رضاعی باشند.
8ـ دایی و خاله آن زن اگر چه رضاعی باشند.
9ـ اولاد شوهر آن زن كه شیر مربوط به اوست هر چه پایین روند، اگر چه اولاد رضاعی او باشند.
10ـ پدر و مادر شوهر آن زن كه شیر مربوط به آن شوهر است هر چه بالا روند.
11ـ خواهر و برادر شوهری كه شیر مربوط به اوست اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند.
12ـ عمو و عمّه و دائی وخاله شوهری كه شیر مربوط به اوست هر چه بالا روند اگر چه رضاعی باشند، همچنین عدّه دیگری كه در مسائل بعد گفته می شود به واسطه شیر دادن محرم می شوند.
احكام شیر دادن
مسأله 2109ـ هرگاه زنی بچّه شیرخواری را با شرایطی كه بعداً می آید شیر دهد پدر آن بچّه نمی تواند با دخترهایی كه از آن زن به دنیا آمده اند ازدواج كند و نیز بنابر احتیاط واجب نمی تواند دختر شوهری را كه شیر مربوط به اوست به ازدواج خود درآورد، بلكه احتیاط واجب آن است كه با دخترهای رضاعی او نیز ازدواج نكند، ولی ازدواج با دخترهای رضاعی آن زن از شوهر دیگر مانعی ندارد.
مسأله 2110ـ هرگاه زنی بچّه ای را با شرایط آینده شیر دهد شوهر آن زن كه شیر مربوط به اوست به خواهرهای آن بچّه محرم نمی شود، ولی احتیاط مستحب آن است كه با آنان ازدواج نكند، همچنین خویشان شوهر با خواهر و برادر آن بچّه محرم نمی شوند.
مسأله 2111ـ هرگاه زنی كودكی را شیر دهد به برادرهای آن بچّه محرم نمی شود و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهرهای بچّه ای كه شیر خورده محرم نمی شوند.
[407]
مسأله 2112ـ پسر نمی تواند با دختری كه مادر یا مادر بزرگ او آن دختر را شیر كامل داده ازدواج كند، و نیز اگر زن پدر انسان از شیر مربوط به پدر او دختری را شیر داده باشد پسر نمی تواند با آن دختر ازدواج نماید.
مسأله 2113ـ انسان با دختری كه خواهر انسان یا زن برادر او از شیر مربوط به برادرش او را شیر كامل داده باشد محرم است و نمی تواند با او ازدواج كند و همچنین اگر خواهرزاده یا برادرزاده یا نوه خواهر یا نوه برادر انسان آن دختر را شیر داده باشد.
مسأله 2114ـ زن نباید بچّه دختر خود را شیر كامل دهد چرا كه آن دختر به شوهر خود حرام می شود، همچنین اگر بچّه ای را كه شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد، ولی مانعی ندارد كه فرزند پسرش را شیر دهد.
مسأله 2115ـ هرگاه زن پدر دختری، بچّه شوهر آن دختر را از شیر مربوط به آن پدر شیر دهد آن دختر به شوهر خود حرام می شود، خواه بچّه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد.
شرایط شیر دادنی كه سبب محرم شدن است
مسأله 2116ـ هرگاه زنی كودكی را شیر دهد با نُه شرط سبب محرم شدن خواهد بود:
1ـ شیر از ولادت باشد، بنابراین اگر پستان بدون تولّد فرزندی شیر پیدا كند و كودكی از آن بنوشد سبب محرمیّت نمی شود.
2ـ بچّه از زن زنده شیر بخورد، پس اگر پستان زن مرده ای را به دهان بگیرد و شیر بخورد اثری ندارد.
3ـ شیر آن زن از حرام نباشد، بنابراین اگر شیر بچّه ای را كه از زنا به دنیا آمده به بچّه ای بدهند به كسی محرم نمی شود.
[408]
4ـ شیر را از پستان بمكد، ولی احتیاط واجب آن است اگر شیر را در گلوی بچّه بریزند با آن زن و محارم او ازدواج نكند.
5ـ شیر را با چیز دیگر مخلوط نكنند.
6ـ شیر مربوط به یك شوهر باشد، بنابراین اگر زنی را كه دارای شیر است طلاق دهد بعد شوهر دیگری كند و از او باردار شود و تا موقع وضع حمل شیری كه مربوط به شوهر اوّل داشته باقی بماند و مثلاً كودكی را هشت دفعه از شیر مربوط به شوهر اوّل و هفت دفعه از شیر مربوط به شوهر دوم شیر دهد آن كودك به كسی محرم نمی شود، همچنین اگر زنی از شیر مربوط به شوهر اوّل كودكی را بطور كامل شیر دهد و بعد از شیر مربوط به شوهر دوم كودك دیگری را شیر دهد آن دو به یكدیگر محرم نمی شود.
7ـ كودك به واسطه بیماری شیر را قی نكند، ولی احتیاط واجب آن است در این صورت كسانی كه به واسطه شیر دادن به آن بچّه محرم می شوند با او ازدواج نكنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند.
8ـ كودك پانزده مرتبه، یا یك شبانه روز بطوری كه در مسأله بعد خواهد آمد شیر كامل بخورد، یا آن مقدار شیر به او بدهند كه بگویند از آن شیر استخوانش محكم شده و گوشت در بدنش روییده است و احتیاط مستحب آن است كه اگر ده مرتبه شیر بخورد كسانی كه به واسطه شیر خوردن با او محرم می شوند با او ازدواج نكنند و نگاه محرمانه نیز به او ننمایند.
9ـ دو سال كودك تمام نشده باشد، بنابراین بعد از تمام شدن دو سال اگر به او شیر دهند به كسی محرم نمی شود، حتّی اگر پیش از تمام شدن دو سال چهارده مرتبه و بعد از آن یك مرتبه شیر بخورد با كسی محرم نمی شود، ولی اگر از موقع زاییدن زن بیش از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچّه ای را شیر دهد احتیاط واجب آن است كه با زنانی كه به واسطه شیر خوردن با او محرم می شوند ازدواج نكند و نگاه محرمانه هم ننماید.
[409]
مسأله 2117ـ همانطور كه در مسأله سابق گفته شد اگر كودكی یك شبانه روز شیر زنی را بخورد باعث محرمیّت می شود، ولی باید در بین یك شبانه روز غذا یا شیر زن دیگری را نخورد، مگر این كه غذا بقدری كم باشد كه به حساب نیاید، همچنین در بین پانزده مرتبه شیر خوردن باید شیر زن دیگری را نخورد، و در هر مرتبه باید بقدری بخورد كه سیر شود و بنابر احتیاط دو دفعه بطور ناقص، نه دو دفعه حساب می شود و نه یك دفعه.
مسأله 2118ـ هرگاه زنی از شیر مربوط به یك شوهر چندین بچّه را شیر دهد همه آنان به یكدیگر و به شوهر و زنی كه آنان را شیر داده محرم می شوند و نیز هرگاه كسی دارای چند همسر است، هر كدام از آنان بچّه ای را شیر كامل دهد، آن بچّه ها به یكدیگر و به آن مرد و به همه آن زنان محرم می شوند.
مسأله 2119ـ هرگاه زنی از شیر مربوط به یك شوهر پسر و دختری را شیر كامل دهد آنها به هم محرم می شوند، ولی خواهر و برادر آنها به یكدیگر محرم نمی شوند.
مسأله 2120ـ مرد نمی تواند بدون اذن همسر خود با خواهرزاده یا برادرزاده رضاعی زن خود ازدواج كند و نیز احتیاط واجب آن است كه اگر با پسری (العیاذ باللّه) لواط كرده با دختر و خواهر مادر رضاعی آن پسر ازدواج نكند.
مسأله 2121ـ اگر زنی برادر كسی را شیر دهد به او محرم نمی شود، اگر چه احتیاط مستحب آن است كه با او ازدواج نكند.
مسأله 2122ـ مرد نمی تواند با دو خواهر اگرچه رضاعی باشند ازدواج كند و اگر دو زن را عقد كند بعد بفهمد خواهر بوده اند عقد اوّلی صحیح و دومی باطل است و اگر عقد در یك وقت بوده هر دو باطل است.
مسأله 2123ـ اگر زن از شیر مربوط به شوهر خود كسانی را كه در زیر گفته می شود شیر دهد شوهرش بر او حرام نمی شود، ولی بهتر است این كار را نكند:
1ـ برادر و خواهر خودش را.
2ـ عمو و عمّه و دایی و خاله خودش را.
[410]
3ـ عمو زاده و دایی زاده خود را.
4ـ برادر زاده خود را.
5ـ برادر شوهر یا خواهر شوهر خود را.
6ـ خواهر زاده خود، یا خواهر زاده شوهرش را.
7ـ عمو و عمّه و دایی و خاله شوهرش را.
8ـ نوه زن دیگر شوهر را.
مسأله 2124ـ هرگاه زنی دختر عمّه یا دختر خاله كسی را شیر دهد به او محرم نمی شود، ولی احتیاط مستحب آن است كه با او ازدواج نكند.
مسأله 2125ـ مردی كه دو همسر دارد اگر یكی از آن دو همسر، فرزند عموی زن دیگر را شیردهد زنی كه فرزند عموی او شیر خورده به شوهر خود حرام نمی شود.
آداب شیر دادن
مسأله 2126ـ هیچ كس برای شیر دادن فرزند بهتر از مادر و سزاوارتر از او نیست و بهتر است در برابر شیر دادن مزدی از شوهر خود نگیرد، ولی حق دارد بگیرد و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد شوهر می تواند بچّه را از او گرفته به دایه دهد.
مسأله 2127ـ در روایات آمده است دایه ای را باید برای طفل انتخاب كرد كه دارای عقل و ایمان و عفّت و صورت نیكو باشد و از گرفتن دایه كم عقل یا غیرمؤمنه یا بدصورت و كج خلق یا زنازاده خودداری شود و همچنین از انتخاب دایه ای كه بچّه او از زنا به دنیا آمده و شیرش شیر زنازاده است پرهیز شود.
مسائل متفرّقه شیر دادن
مسأله 2128ـ خوب است زنها هر بچّه ای را شیر ندهند، زیرا ممكن است فراموش
[411]
كنند به چه كسانی شیر داده اند و بعداً دو نفر محرم با یكدیگر ازدواج كنند، مخصوصاً در این ایّام كه با وجود امكان استفاده از شیر خشك و امثال آن، كمتر ضرورتی برای شیر دادن به بچّه های دیگر وجود دارد.
مسأله 2129ـ كسانی كه به واسطه شیر خوردن با یكدیگر خویشاوند می شوند مستحبّ است یكدیگر را احترام كنند، ولی حقوق خویشاوندی ندارند و از یكدیگر ارث نمی برند.
مسأله 2130ـ مستحبّ است درصورتیكه ممكن باشدبچّه رادوسال تمام شیر بدهند.
مسأله 2131ـ زن می تواند بدون اجازه شوهر بچّه دیگری را شیر دهد، به شرط آن كه حقّ شوهر از بین نرود، ولی جایز نیست بچّه ای را شیر دهد كه به واسطه شیر دادن آن بچّه نسبت به شوهر خود حرام شود.
مسأله 2132ـ هرگاه مردی بخواهد زن برادرش به او محرم شود می تواند دختر شیرخواری را با اجازه ولیّ او به عقد موقت خود درآورد و در همان حال زن برادرش آن دختر را شیر كامل دهد و بنابراحتیاط واجب باید مدّت عقد موقّت بقدری باشد كه دختر به حدّ قابلیّت بهره گیری جنسی برسد و چنین عقدی موافق مصلحت دختر نیز باشد.
مسأله 2133ـ شیر دادنی كه علّت محرم شدن است به دو چیز ثابت می شود:
اوّل: خبر دادن عدّه ای كه انسان از گفته آنها یقین پیدا كند.
دوم: شهادت دو مرد عادل یا چهار زن عادل، بلكه احتیاط واجب آن است كه به شهادت یك مرد با یك زن هم اكتفا كند، ولی شاهدها باید شرایط شیر دادن را هم بگویند، مثلاً بگویند ما دیده ایم كه فلان بچّه پانزده بار از پستان فلان زن شیر كامل با شرایطی كه در مسأله 2116 گفته شده خورده است و اگر بدانیم همه آنها شرایط را می دانند و در آن توافق دارند، شرح دادن آن لازم نیست.
مسأله 2134ـ هرگاه ندانند آیا كودك به مقداری كه سبب محرم شدن است شیر خورده یا نه، محرم بودن ثابت نمی شود باید یقین حاصل شود.